El Alto, 25 Sep.– Departamento de La Paz suyu Los Andes ukankiwa municipio Puerto Perez kawkitixa Lago Tititcaca satakisa uka quta iramana qamasipxi. Jilpachaxa ukana qamasirinakaxa challwanaka qutata katusawa qullqi tuqixa yanapasipxi ukhamarakiwa yapumpi ukatxa uywachawimpisa sarnaqapxi.
Ukampisa aka qhipha pachanakanxa q’añu t’unanakaxa walipuniwa uka tuqinxa uñjataxi sasinawa ukana qamasirinakaxa qhananchapxi juk’ampachasa uka kariyanaka botellas plásticas, bolsas nylon satakisa ukanakawa utji sasawa arsupxi. Aka q’añuchawinakaxa utjiwa thakhi iramanakana ukatxa thayaxa uka q’añu t’unanakxa qutaruwa waranti sasinawa qhananchapxi.
Ukanaka utjkipanxa municipio tuqina irpirinaka ukhamaraki yaqha instituciones ukatsti ukana qamasiri markachirinakampixa amtawayapxiwa aka qhiphariri urunakanxa uka q’añu t’unanakata jark’aqasiñatakixa sapa comunidad ayllunakana apthapiña ukasti chhijllsusina sapa q’añu t’unanaka ukhamana municipio ukaru puriyasinsti ma empresa ukaru municipio ukata aljatañapataki.
Aksa tuqitxa ukana qamasiri jilata Rene Quispe sarakiwa: “ nanakaxa chiqasa ukhamana irnaqaña amtawayapta kunatixa janiwa Pachamama uraqiru ukhamaraki qutasa q’añuñapà munapkti ukatakixa jichhaxa comunpachawa irnaqapjaxa ukatsti comunana irpiriwa municipio ukaru uka q’añu tunanaka apthapitanaka puriyxani”
QILLQIRI: MARY TUCO